Xét nghiệm AMH là chỉ số quan trọng và có ý nghĩa lớn trong việc đánh giá sức khỏe sinh sản, đặc biệt ở phụ nữ bị suy buồng trứng sớm.
Xét nghiệm AMH là gì ?
AMH (Anti-Mullerian Hormone) là một hormon được sản xuất bởi các tế bào hạt trong nang noãng buồng trứng. Trong bào thai bé trai, AMH được tiết ra bởi tế bào Sertolie từ tinh hoàn của thai nhi. Trong trường hợp này, AMH có tác dụng làm thoái hóa các ống Muller, góp phần vào quá trình hình thành cơ quan sinh dục nam. Ở bé gái, AMH được tiết trực tiếp bởi các tế bào hạt của nang noãn buồng trứng và có liên quan trực tiếp với số lượng nang noãn nguyên thủy trong buồng trứng, quá trình này bắt đầu từ lúc thai 36 tuần tuổi và sau sinh.
Chỉ số AMH cho biết số tế bào nang noãn non hiện có trong của buồng trứng, hay còn gọi là khả năng dự trữ buồng trứng. Khả năng dự trữ buồng trứng càng cao có nghĩa là khả năng sinh sản của phụ nữ càng tốt và ngược lại. Từ đó, xét nghiệm này có thể áp dụng để chẩn đoán khả năng sinh sản của nữ giới và tiên lượng thời gian cần can thiệp điều trị hiếm muộn.
Đối tượng nên làm xét nghiệm AMH
Phụ nữ trong các trường hợp sau thường sẽ được bác sĩ sản khoa khuyến cáo làm xét nghiệm AMH để chẩn đoán:
– Hiếm muộn
– Buồng trứng đa nang.
– Suy buồng trứng sớm
– Rối loạn kinh nguyệt, tắc kinh, vô kinh.
– Theo dõi hiệu quả việc điều trị vô sinh và lựa chọn thời gian mang thai hợp lý.
– Người có các vấn đề về buồng trứng như ung thư buồng trứng, suy buồng trứng…
Ngoài ra, xét nghiệm AMH cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như độ tuổi, chủng tộc, cân nặng, việc sử dụng thuốc tránh thai, rượu, bia và các chất kích thích, hóa trị, xạ trị…
Ưu điểm của xét nghiệm AMH so với các xét nghiệm khác
Trước kia, khả năng dự trữ buồng trứng thường được đánh giá thông qua chỉ số FSH, LH hay E2. Tuy nhiên các hormon này có 1 số nhược điểm so với AMH:
– Nồng độ FSH thường bị thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt. Chính vì vậy khó có thể đánh giá chính xác khi chu kỳ kinh bị thay đổi (Độ chính xác không cao với những người có chu kỳ kinh nguyệt không đều). Trong đó xét nghiệm AMH lại không bị thay đổi hay dao động. Điều đó hoàn toàn thuận tiện cho người bệnh có thể thực hiện xét nghiệm vào bất cứ ngày nào.
– FSH bị ức chế khi nồng độ estradiol tăng cao. Vì vậy sẽ dễ dẫn đến việc bị phụ thuộc.
– Việc thực hiện xét nghiệm FSH cũng không chủ động về mặt thời gian. Và để đảm bảo tính chính xác cần được thực hiện vào ngày thứ 2 – ngày thứ 4 của chu kỳ kinh.
– Với những phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp hay hàng ngày đều có ảnh hưởng đến nồng độ FSH.
Như vậy có thể thấy, thực hiện xét nghiệm AMH luôn được ưu tiên và có thể được xem là tiêu chuẩn tốt nhất để đánh giá khả năng dự trữ buồng trứng cũng như khả năng sinh sản của phụ nữ.
Ý nghĩa của xét nghiệm AMH trong việc hỗ trợ sinh sản ở phụ nữ
AMH tiên lượng khả năng sinh sản và dự trữ buồng trứng ở phụ nữ.
– Dự trữ buồng trứng AMH được xem là yếu tố để phản ánh số lượng các nang noãn còn lại của buồng trứng. Thông thường, chỉ số AMH sẽ cao nhất ở tuổi 25 – 30 và giảm dần theo thời gian. Ở phụ nữ khỏe mạnh và dưới 38 tuổi, nồng độ AMH bình thường nằm trong khoảng từ 2,0 – 6,8ng/ml (14,28 – 48,55 pmol/L). Nếu nồng độ này quá thấp hoặc quá cao sẽ tiên lượng khả năng sinh sản gặp vấn đề, đồng thời việc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) cũng gặp ít nhiều khó khăn.
– Nếu AMH quá thấp dưới 0,5 ng/mL đây là một dấu hiệu cho thấy có rất ít trứng được dự trữ và khả năng mang thai là vô cùng khó khăn.
– Nếu AMH thấp khoảng từ 1,0 – 1,5 ng/mL đồng nghĩa với việc khả năng dự trữ buồng trứng bị suy yếu. Tuy nhiên người đó vẫn có có thể mang thai.
– Còn nếu AMH quá cao trên 10 ng/ mL sẽ gợi ý đến bệnh buồng trứng đa nang.
Như vậy dựa vào chỉ số AMH các bác sĩ có thể đánh giá tình trạng sinh sản của phụ nữ, từ đó tư vấn thời điểm tốt nhất mang thai cũng như phương pháp hỗ trợ đối với các cặp vợ chồng hiếm muộn.
AMH cho biết những dấu hiệu của sự lão hóa buồng trứng
Lão hóa buồng trứng là hiện tượng xảy ra khi số lượng và chất lượng tế bào noãn bị giảm. Như vậy việc xét nghiệm AMH sẽ cho biết số noãn còn lại của buồng trứng, từ đó đánh giá sự lão hóa.
Bên cạnh đó, AMH còn có thể dự đoán tuổi mãn kinh ở phụ nữ bởi nó giảm dần theo độ tuổi. Thông thường tuổi mãn kinh của phụ nữ rơi vào khoảng 45 – 50 tuổi. Khi gần đến tuổi mãn kinh xét nghiệm nồng độ AMH sẽ thấy giảm và dần mất hẳn. Từ đó giúp các chị em phụ nữ có thể chủ động trong việc phòng tránh các bệnh mãn kinh, loãng xương…
AMH đánh giá tình trạng tổn thương buồng trứng
AMH cho biết số lượng nang noãn hiện đang có ở buồng trứng, chính vì vậy chỉ số này giúp đánh giá tình trạng đáp ứng sau phẫu thuật của buồng trứng có tốt hay không. Đồng thời phát hiện sớm những ảnh hưởng sau phẫu thuật hoặc xạ trị vùng tiểu khung nếu có.
AMH hỗ trợ quá trình thụ tinh trong ống nghiệm IVF
Khi AMH cao trong giới hạn, tương ứng với việc kích thích buồng trứng tốt, số lượng trứng được chọc hút nhiều. Như vậy tỷ lệ thụ tinh thành công cũng cao hơn. Tuy nhiên người có nồng độ AMH thấp không có nghĩa là không làm được thụ tinh trong ống nghiệm vì bác sĩ còn dựa vào các phương pháp chẩn đoán khác như siêu âm, tinh dịch đồ, xét nghiệm máu, hormon nội tiết…
Quy trình xét nghiệm AMH
Để thực hiện xét nghiệm AMH, khách hàng sẽ được lấy máu ở tay, xét nghiệm này có thể làm ở bất kỳ ngày nào trong chu kỳ kinh, khách hàng không cần nhịn ăn sáng. Hiện tại đây là một xét nghiệm thường quy để đánh giá dự trữ và đáp ứng buồng trứng của người phụ nữ khi thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản.
Xét nghiệm AMH là một xét nghiệm đơn giản và nhanh chóng, sau khi được lấy máu, mẫu máu sẽ được đưa đi xét nghiệm cho kết quả sau 2 tiếng đến 3 tiếng kể từ khi nhận mẫu.
Xét nghiệm AMH tại Genome
- Phương pháp: Miễn dịch điện hóa phát quang (ECLIA)
- Hệ thống sử dụng: Cobas E411, Roche, Thụy Sỹ
- Trung tâm xét nghiệm: theo quy trình khép kín, theo tiêu chuẩn quốc tế
- Thời gian có kết quả từ khi nhận mẫu: 2-3 giờ
- Loại mẫu: Máu tĩnh mạch